Op 20 januari 2025 vond een vreedzame overdracht van de macht plaats in Amerika. De man die vier jaar eerder zijn aanhangers nog had opgeroepen om het Capitool te bestormen om een vreedzame overdracht te verhinderen en de macht met geweld te grijpen, was terug. En dit keer had hij op een reguliere manier gewonnen. Het Amerikaanse volk had in zijn ondoorgrondelijke wijsheid met een krappe meerderheid opnieuw voor de autocraat Trump gestemd. Dat Trump de laatste vier jaar in een honderdtal rechtszaken verzeild was geraakt, waarvan tenminste vier zeer ernstige, deerde zijn aanhang niet. En blijkbaar Trump ook niet. Want alles wat hij moest doen, was de gerechtsprocedures zo lang mogelijk rekken totdat hij weer opnieuw verkozen zou worden. Eenmaal verkozen zou hij immers immuniteit genieten en zichzelf vervolgens een presidentieel pardon kunnen verlenen. Met de hulp van het Hooggerechtshof dat schaamteloos partijdig was en tot absurde uitspraken kwam, lukte het plan van Trump wonderwel. Het falen van de Amerikaanse rechtsstaat was nu voor iedereen openlijk zichtbaar. En we moeten vrezen voor erger. Want waar stopt dit? De Capitool-bestormers, zo’n slordige 1500 veroordeelde gevangenen, zijn alweer op vrije voeten. En ondertussen worden omliggende landen verbaal bedreigd dat zij zullen worden ingevoegd in het Amerikaanse imperium.
Het is vreemd en zeer bevreemdend dat deze man die spreekt als “a toddler with a tantrum” (een peuter met een woedeaanval) en handelt als “a bully on the playground” (de pestkop op het speelplein) ineen, opnieuw de machtigste man van het machtigste land in de wereld is. En dit keer is het veel erger, want hij en zijn volgelingen lijken dit keer met een akelig uitgewerkt plan te komen dat niet alleen de democratie en dus ook de vrijheid in Amerika zal ondermijnen, maar ook de rechtsorde in heel de wereld. Hoe spreek je nu zo’n mens aan? Een mens die bovendien alle kenmerken vertoont van een narcistische persoonlijkheidsstoornis. De dag na de inauguratie mocht een bisschop het proberen. Haar naam is Mariann Edgar Budde en zij is de bisschop van de Episcopale kerk in het bisdom Washington. Trump en zijn familie waren traditiegetrouw aanwezig in The National Cathedral om de gebedsdienst voor eenheid in het land bij te wonen. Daar werd Trump vanaf de kansel verrassend toegesproken door bishop Mariann die nota bene door het Trump-team zelf was uitgekozen. Deze bisschop legde eerst wat grondregels uit die nodig zijn om werkelijk eenheid in het land te smeden:
1. Waardigheid: draag je overtuiging respectvol uit met respect voor hen die er een andere overtuiging op nahouden.
2. Eerlijkheid: wees te allen tijde eerlijk, spreek de waarheid, juist en vooral wanneer je weet dat iets waar is, juist en vooral wanneer het niet in je belang is.
3. Nederigheid: erken dat je feilbaar bent als mens.
Tenslotte richtte zij zich direct tot Trump en deed een smeekbede voor die mensen die tot de regenbooggemeenschap behoren – de LHBTQ+ mensen. En voor de mensen die illegaal in de VS verkeren, maar voor het overgrote deel keihard werken en noodzakelijk zijn voor de Amerikaanse welvaart. Zij vroeg hem om hen met mildheid, met barmhartigheid, tegemoet te treden. Tijdens deze preek staarde Trump afwezig voor zich uit of bladerde wat verveeld door zijn liturgie. Bij het uitgaan en ook later bij de persconferentie liet hij zijn ongenoegen merken: Hij vond de preek “boring”. En tevens daarop: “They could do much better”. En op social media eiste hij zelfs excuses van de bisschop, want, zei hij, zij bracht haar kerk in de wereld van de politiek op een zeer onelegante manier. Haar toon was naar, en niet bijzonder overtuigend of slim. Kortom: Trump was nog altijd Trump. En de drie gedragsregels voor het smeden van eenheid waren al direct geschonden. De bisschop stond nu ongewild bij de afgrond van de Social Media. Zij ontving allerlei beledigingen en doodsverwensingen. Haar oodschap van waardigheid en respectvolle communicatie was hier aan dovemansoren gericht. En excuses aanbieden vanwege een smeekbede voor die groeperingen die bedreigd worden, kwam niet in haar op. Waarom? Zij had niemand beledigd. En het staat haar vrij om een smeekbede bij de president neer te leggen. Bij haar smeekbede had zij nog aangeknoopt bij wat Trump zelf gezegd had over het feit dat hij een aanslag op zijn leven had overleefd. Een kogel van een scherpschutter had een paar maanden geleden alleen zijn rechteroor doorboord. Trump had daar de hand van God in gezien. Een boodschap die het vooral goed deed bij zijn enorme aanhang van evangelicale christenen. De bisschop zei: “Laat mij tot slot een smeekbede doen, meneer de president. Miljoenen hebben hun vertrouwen in u gesteld en u heeft, zoals u de natie gisteren vertelde, de voorzienige hand van de liefdevolle God gevoeld. In de naam van onze God…” Het optreden van bishop Mariann was moedig geweest. Niet bijzonder effectief. Maar wel moedig. En zij had zich ook voorbeeldig aan haar eigen regels gehouden. Zij had Trump respectvol toegesproken. Eerlijk ook en oprecht. En ook nederig. Zij had niet dwingend gesproken. Haar overdenking was geen dwangbevel, maar een vrijblijvend voorstel op grond van verstandige overwegingen. Maar het had zijn hart niet geraakt. En dit keer zelfs niet zijn oor…
